ΔΙΑΘΕΤΟΥΜΕ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ;

Η γεωστρατηγική και γεωπολιτική σημασία του Αιγαίου αποτελεί αναμφισβήτητα κοινό τόπο όλων των Ελλήνων και Ελληνίδων και σαφώς αποτελεί μια γεωγραφική περιοχή που απαιτεί στοχευμένες πολιτικές, καθώς ως γνωστόν βρίσκεται τα τελευταία χρόνια  στην πρώτη  γραμμή της αναθεωρητικής ρητορικής της Τουρκίας με το αφήγημα της Γαλάζιας Πατρίδας.

Ως εκ τούτου, η πρόταση που είχα καταθέσει το 2018 στο ετήσιο συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων , το Σεπτέμβριο 2019 στη Ρόδο,  για ένα νέο μοντέλο περιφερειακής διακυβέρνησης  με τη δημιουργία  μιας ΕΝΙΑΙΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΙΓΑΙΟΥ, με έδρα το Καστελλόριζο, θεωρώ πως είναι περισσότερο από ποτέ επίκαιρη. Ειδικά, μετά τη δημόσια συζήτηση που ξεκίνησε με αφορμή την απόκτηση από τη Τουρκία του εμπορικού σήματος «Turkeaegean» .

Με αφορμή λοιπόν αυτή τη συζήτηση και τη δική μου δημόσια τοποθέτηση για το  θέμα αυτό, θεωρώ πως ένας πολιτικός στις δημόσιες δηλώσεις του θα πρέπει να έχει μια ξεκάθαρη και ολοκληρωμένη άποψη αναφορικά με τα ζητήματα που ασχολείται και έχει γνωρίζει.  Για το λόγο αυτό, καταθέτω εκ νέου την πρόταση μου για τη δημιουργία μιας Μητροπολιτικής Περιφέρειας Αιγαίου  καθώς θεωρώ πως αποτελεί ένα σημαντικό  κρίκο στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής που  οφείλουμε  να έχουμε ως χώρα για το Αιγαίο.  Η ήπια μορφή ισχύος μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους και μέσα, αρκεί να υπάρχει το στρατηγικό πλαίσιο μέσα από το οποίο μπορεί να δράσει.  Επομένως, έχοντας το Αιγαίο στην καρδιά των πολιτικών μας, πρέπει να αναπτύξουμε και δράσεις που θα συνάδουν με αυτή την προτεραιότητα.

Η πρόταση μου εν περιλήψη αφορά στην ένωση των δυο περιφερειών ( Βορείου και Νοτίου Αιγαίου), σε μία Μητροπολιτική Περιφέρεια Αιγαίου,  καθιστώντας τη νέα Περιφέρεια Αιγαίου μια ισχυρή οντότητα με νησιωτικά χαρακτηριστικά που θα έχει νευραλγικό ρόλο στα εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή δρώμενα, αποτελώντας κυριολεκτικά ένα σταυροδρόμι ροών αγαθών, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων μεταξύ των τριών ηπείρων. Θα συνιστά μια ενιαία διοικητική οντότητα που θα εκτείνεται κατά μήκος της θαλάσσιας συνοριογραμμής με την Τουρκία, αποτελώντας έτσι το εξωτερικό νησιωτικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ας μη ξεχνάμε τη δημιουργία του Πανεπιστημίου Αιγαίου από τον αείμνηστο Πρόεδρο και ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέα Παπανδρέου το  1984, όπου έδωσε σάρκα και οστά σε ένα πολυετές όραμα, εδραιώνοντας το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, κατά μήκος όλου του νησιωτικού χώρου του Αρχιπελάγους, απαντώντας έτσι στις «αναθεωρητικές» βλέψεις της Τουρκίας και θωρακίζοντας τα νησιά κατά μήκος των συνόρων με διεθνώς αναγνωρισμένους πόλους γνώσης, καινοτομίας και επιστημονικής δημιουργικότητας. Η επιτυχία αυτής της εμπειρίας αποτελεί χρήσιμο οδηγό για την θεσμοθέτηση της Περιφέρειας Αιγαίου καθώς αποτελεί μια πολιτική ήπιας  ισχύος.

Επανερχόμενη στην κατάθεση αυτής της πρότασης για τη δημιουργία μιας Μητροπολιτικής Περιφέρειας Ν.Αιγαίου, θεωρώ πως θα πρέπει να τεθεί σοβαρά επί τάπητος η συζήτηση για μια νέα διοικητική δομή της χώρας, με τον  επανασχεδιασμό των αιρετών περιφερειών αλλά και δήμων με στόχο το μέγιστο βαθμό αποκέντρωσης , προκειμένου να μπορέσει το επιτελικό κράτος να αποκεντρώσει αρμοδιότητες που αφορούν τα άλλα δυο επίπεδα διοίκησης.  Σαφώς στη διαδικασία της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, έχει αξία πλέον να ενσωματωθεί  η έννοια της βιώσιμης κοινωνικής διακυβέρνησης που θα πρέπει να αφορά κάθε επίπεδο διακυβέρνησης.  Οι ελληνικές περιφέρειες πρέπει να αποκτήσουν νέα ισχυρή  ταυτότητα και επιτελική λειτουργία και να αποτελέσουν τον συνδετικό και αναπτυξιακό κρίκο μεταξύ του κεντρικού  κράτους (που θα πρέπει να είναι μικρότερο και  επιτελικότερο)  και των τοπικών αρχών και κοινωνιών, δίνοντας μια νέα περιφερειακή διάσταση σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής-οικονομικής και αναπτυξιακής προοπτικής σε μικρο και μακρο – περιφερειακό επίπεδο.  Με επιτελικές αρμοδιότητες που να ενδυναμώνουν το ρόλο τους προς αυτή την κατεύθυνση προκειμένου να καταστούν ένα εργαλείο άσκησης  πολιτικής ήπιας ισχύος.

ΥΓ: Η περίοδος των συνθημάτων, των στείρων καταγγελιών χωρίς επιχειρηματολογία έχει παρέλθει. Τόσο ως πολιτικό σύστημα, όσο και ως κοινωνία, οφείλουμε να λειτουργήσουμε με όρους σοβαρότητας και  ευθύνης απέναντι στη χώρα μας, με σεβασμό στην  ιστορία μας, στον πολιτισμό μας και στην ευρωπαϊκή μας πορεία.

Ρόδος, 4/07.2022