Η προσφορά μέσω επαγγέλματος… Οι ήρωες του Αιγαίου

Έχοντας προσκληθεί ως εισηγήτρια στην  Ημερίδα «Επαγγελματικής Δράσης  της 2470 Περιφέρεια Διεθνούς Ρόταρυ»  για να βάλω και εγώ με  τη σειρά μου το λιθαράκι σε αυτό το εξαιρετικό ροταριανό οικοδόμημα μέσα από τη δική μου εισήγηση με θέμα «Η προσφορά μέσω του επαγγέλματος», θα ήθελα καταρχήν να απευθύνω τις εγκάρδιες ευχαριστίες μου τόσο στην Διοικητή,  κα Ντόρα Κέμου όσο και στο προδιοικητή, πρόεδρο επιτροπής επαγγελματικής δράσης, κ.Τάκη Δαλιάνη καθώς στον Πρόεδρο του Ροταριανού Ομίλου Ρόδου, Κώστα Παμπρή, για την τιμητική πρόσκληση.

Μια πρόσκληση εξαιρετικά ενδιαφέρουσα καθώς το θέμα στο οποίο καλούμε να τοποθετηθώ ενώ δείχνει απλό, τελικά είναι πολύπλοκο, ιδιαιτέρως επίκαιρο και επίμαχο στη νέα εποχή της ψηφιακής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που έχει αιφνιδιάσει τους ειδικούς τόσο ως  προς τα χαρακτηριστικά της και τόσο και ως προς τις προεκτάσεις που θα έχει για τον ίδιο τον Άνθρωπο στο άμεσο μέλλον λόγω των ραγδαίων αλλαγών στην επικοινωνία και στην διαδικτυακή διάδραση των ανθρώπων…

Ομολογώ πως ο προβληματισμός μου έγκειται  ως προς την οπτική γωνία της προσέγγισης μου καθώς θέμα μου είναι πολυεπίπεδο ως προς τη λειτουργικότητα του, διεπιστημονικό ως προς τις θεωρητικές σχολές και επιστήμες που ασχολούνται με αυτό και πολυσήμαντο ως προς τη συνεισφορά του στο κοινωνικό σύνολο.

Τελικά, επέλεξα να το προσεγγίσω κυρίως φιλοσοφικά και ανθρωποκεντρικά  και λιγότερο τεχνοκρατικά καθώς θεωρώ πως μια τεχνοκρατική προσέγγιση θα αποδυναμώσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του που έγκειται στη σφαίρα της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης.

  • Εύλογα γεννιούνται τα εξής ερωτήματα;

Ποιο είναι το μοντέλο Ανθρώπου  που πρέπει να προάγει η σημερινή κοινωνία;

-Ποια η αξία και η συμβολή της γνώσης και της συλλογικότητας στο σύγχρονο άνθρωπο;

και για να έλθω και στο θέμα της εισήγησης μου,

-Πως μπορούν το  επάγγελμα και η προσφορά  να  συμβαδίζουν ;

Οι απαντήσεις στα σύγχρονα ερωτήματα έχουν απαντηθεί από τους αρχαίους μας προγόνους, όπου εν προκειμένω θα αξιοποιήσω τη ρήση του Πρωταγόρα, “πάντων χρημάτων μέτρον έστιν άνθρωπος, των μεν όντων ως έστιν, των δε ουκ όντων ως ουκ εστίν”,  έναν εκ των σημαντικότερων σοφιστών της αρχαιότητας,.

Όπου ο σοφιστής  υποστήριζε πως το μέτρο δηλ. το κριτήριο για όλα τα πράγματα είναι ο Άνθρωπος. Η Ανθρωπομετρική ιδεολογία του είχε σκοπό να ενισχύσει το δημοκρατικό πολίτευμα και την ισονομία και να απαλλάξει τη σκέψη των συγχρόνων του από τις παλιές θεοκρατικές αντιλήψεις της ολιγαρχίας. Η σοφιστική ήταν ο διαφωτισμός εκείνης της εποχής κι επιδίωκε να ωθήσει τους ανθρώπους να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους και να προοδεύσουν. Ο κάθε άνθρωπος χρησιμοποιώντας τη λογική του και συμβουλευόμενος τα έμφυτα κοινωνικά αισθήματα, την “αιδώ και δίκη”, μπορεί να συμβάλλει στην ευημερία του κράτους και την προσωπική του.

Η  έννοια του ‘Ανθρωπισμού’ θεμελιώθηκε στην αρχαιοελληνική διανόηση και φιλοσοφία και στη συνέχεια εδραιώθηκε από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό έχοντας τον Άνθρωπο στο επίκεντρο κάθε δραστηριότητας, ως αυτόνομη και ελεύθερη προσωπικότητα που, με χρήση του ορθού λόγου, είναι σε θέση να  οργανώνεται κοινωνικά.

Με την λέξη “Ανθρωπισμός” εννοούμε την πίστη στον άνθρωπο ο οποίος γίνεται αντάξιος του ονόματός του με την συνείδηση της κοινωνικότητας, τους ευγενικούς τρόπους, τα χρηστά συναισθήματα, την πολιτισμένη συμπεριφορά, και συνοπτικά την ανθρωπιά, που ξέρει να αναγνωρίζει και να σέβεται μία αξιοπρέπεια στον καθένα και που ξέρει να παραστέκεται τον ανθρώπινο πόνο.

Ο ανθρωπισμός, έχει άμεση συνάρτηση με την ανάπτυξη και την ολοκλήρωση της προσωπικότητας δια μέσου της παιδείας και ιδιαίτερα της κλασικής παιδείας, η οποία είναι μία ” περί ανθρώπεια φιλοσοφία”  ( Αριστοτέλους Ηθικά 1181 β 12).

Την Παιδεία ως καλλιέργεια γνώσης και αξιών, αναγκαίο συστατικό στοιχείο του πολιτισμού κάθε κοινωνικής ομάδας και αναγκαία προϋπόθεση της εύρυθμης λειτουργίας της.  Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ανθρωπισμού είναι η εμπιστοσύνη του στην ανθρώπινη Λογική, στον Ορθό Λόγο.

«Η γνώση είναι δύναμη», σύμφωνα με τον Άγγλο πολιτικό και φιλόσοφο BACON Είναι αποδεκτό πως με τη γνώση ενισχύονται οι δημιουργικές δυνάμεις του ανθρώπου και γίνεται πιο αποτελεσματική η παρέμβαση στη ζωή του. Όσο ο άνθρωπος μαθαίνει, τόσο περισσότερο μπορεί να κυριαρχήσει στη φύση, να καλλιεργήσει τις δυνάμεις του.

Η συνεχής μόρφωση και παιδεία, λοιπόν, ενισχύουν την ανθρώπινη φύση και αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο του ανθρωπισμού. Η παιδεία, όμως, αυτή δεν μπορεί να ταυτίζεται με την απλή συσσώρευση γνώσεων, αλλά με την αξιοποίηση της προς όφελος της ανθρωπότητας.

  • Ο Μύθος του Προμηθέα Δεσμώτη  και ο συμβολισμός του στην κατάκτηση της Γνώσης από τον Άνθρωπο

Άλλωστε, αυτό καταδεικνύει ο συμβολισμός του  μύθου του Προμηθέα Δεσμώτη, όπου να θυμίσω αναφέρει πως  ο Δίας μετά τη νίκη του πάνω στους Τιτάνες ήθελε να καταστρέψει το ανθρώπινο γένος και να πλάσει ένα καινούργιο, πολύ καλύτερο και διαφορετικό απ’ αυτό που υπήρχε και ο Προμηθέας, διαβλέποντας τον κίνδυνο για τους ανθρώπους και επαναστατώντας απέναντι στην εξουσία των θεών, έκλεψε από τους θεούς μια σπίθα φωτιάς και τη μετέφερε στους ανθρώπους.

Ένας συμβολισμός κατά τον οποίο οι άνθρωποι με εργαλείο τη φωτιά απέκτησαν τη γνώση και μπόρεσαν να ξεκινήσουν μια διαδικασία αυτονόμησης απέναντι στους καταναγκασμούς της φύσης και στην τυραννία του ντετερμινισμού , όπου όλα είναι προκαθορισμένα από «επάνω».

  • Έτσι  ξεκινάει η πορεία του ελεύθερου πνεύματος και του πολιτισμού…

Ποια είναι η κεντρική ουσία όλης αυτής της διαδρομής για την αναζήτηση νέας γνώσης; Γιατί αυτή η αγωνιώδης προσπάθεια μέσα στους αιώνες; Είναι η συνεχής αύξηση της ευημερίας του ανθρώπου, της ικανοποίησης, της ευτυχίας του, της δύναμης του πάνω στον κόσμο;

Το δραματικό στοιχείο όμως είναι ότι ταυτόχρονα η δυναμική αυτή δεν οδηγεί μόνο στο «καλό». Συμβαδίζει και μ’ ένα ιστορικά πρωτόγνωρο «κακό». Η γνώση και η απελευθέρωση της δύναμης που προκύπτει από τη γνώση έχει διττό αποτέλεσμα: το καλό και το κακό. Δίνει τη δυνατότητα ν ’αντιμετωπιστούν προβλήματα, αλλά απελευθερώνει και δυνατότητες που μπορούν να λειτουργήσουν καταστροφικά.

  • Από τον homo sapiens στον  ‘homo economicus’, ‘homo sociologicus’, ‘homo technologicus’ , στον ‘homo digitalis’??

Πως συμπορεύεται στην ιστορική διαδρομή της ανθρωπότητας η  ηθική, φιλοσοφική και θεολογική έννοια του Ανθρωπισμού με την έννοια του κέρδους , της οικονομίας και της υπεραξίας  ;

Κατά την εξελικτική διαδρομή  του ανθρώπου  από τον  homo sapiens , στον  homo economicus  και στον   homo sociologicus, τον ‘homo technologicus’, στην εποχή της ψηφιακής πρόσβασης, μιλάμε πλέον για  τον ‘homo digitalis’?

Η κατηγοριοποίηση του ανθρώπου ως υποκείμενο που επιδρά στο εξωγενές περιβάλλον, τι μας έχει διδάξει;

-O homo economicus  είναι ένα ορθολογικό όν που επιδιώκει την προσωπική του ευημερία με τη μεγιστοποίηση της χρησιμότητας των αγοραζομένων αγαθών και υπηρεσιών στο μικρότερο δυνατό κόστος ως καταναλωτής και τη μεγιστοποίηση του κέρδους ως επιχειρηματίας, αξιοποιώντας τις γνώσεις του και όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες για τις ευκαιρίες και τους περιορισμούς κάθε εναλλακτικής λύσης. Ο σύγχρονος άνθρωπος της οικονομίας , (homo economicus),   ακολουθεί  τις  αξίες του ηθικού ανθρωπισμού;

Αυτές οι  αξίες  επηρεάζουν τη συμπεριφορά του καθώς η θεωρία του homo economicus, υποθέτει ότι οι  δρώντες καθοδηγούνται θεμελιωδώς από ουσιαστικά συμφέροντα, και άρα δεν λειτουργούν πανανθρώπινα;

Για περισσότερο από έναν αιώνα, ο homo economicus έχει ασχοληθεί αποκλειστικά με τον θεωρητικό κόσμο των οικονομικών. Αυτό το μοντέλο του ορθολογικώς ενδιαφερομένου δρώντος  έφτασε να κυριαρχεί σε σημαντικά  πεδία της πολιτικής επιστήμης, της κοινωνιολογίας, της νομικής  και της φιλοσοφίας.

Ωστόσο, πολλοί θεωρητικοί αμφιβάλλουν για το αν αυτό το μοντέλο μπορεί να εξηγήσει τα περισσότερα κοινωνικά φαινόμενα και τα ερωτήματα που θέτουν οι ερωτώντες είναι τα εξής: Γιατί και πότε συνεργάζονται οι άνθρωποι; Πώς εξελίσσονται τα κοινωνικά πρότυπα; Πώς αλληλεπιδρούν οι αξίες και τα κίνητρα και επηρεάζουν τις κοινωνικές οργανώσεις και τα αποτελέσματα της αγοράς;

Αυτά τα ερωτήματα οδηγούν σε ένα από τα κεντρικά ζητήματα της κοινωνικής θεωρίας:  δηλ. που  εξηγεί γιατί οι άνθρωποι συμμορφώνονται με τους κοινωνικούς κανόνες:

Ένας κοινωνικός κανόνας είναι ένα πρότυπο συμπεριφοράς που μοιράζεται μια κοινωνική ομάδα, κοινώς κατανοητή από τα μέλη της ως έγκυρη ή υποχρεωτική. Τα κοινωνικά πρότυπα διαφέρουν από τα ηθικά πρότυπα: δεν χρειάζεται να έχουν ηθικό περιεχόμενο ή να θεωρούνται ως ηθικά υποχρεωτικά.

Λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι ο άνθρωπος δεν έχει πάντα πλήρη γνώση της αγοράς, δεν μπορεί να αξιοποιήσει ορθολογικά όλες τις πληροφορίες και δεν γνωρίζει τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των αποφάσεών του, περιοριζόμενος παράλληλα από τους προσωπικούς του στόχους, τις συνήθειές του, τις γνωστικές του ικανότητες, τις ποιοτικές του προτιμήσεις, τα πρότυπα των ομάδων αναφοράς και την υποκειμενική συμβολική αξία των προϊόντων, καταλήγουμε στη σχετικοποίηση της έννοιας του απόλυτα ορθολογικού homo economicus των κλασικών οικονομολόγων με την έννοια του homo sociologicus (Dahrendorf).  

-Homo sociologicus, ο άνθρωπος που έχει την ικανότητά  ή το ρόλο του ως κοινωνικού όντος και μέλους μιας κοινωνίας. .. Αυτός είναι ο άνθρωπος που επηρεάζεται από τους κοινωνικούς του ρόλους, δηλαδή τις αναμενόμενες από τις ομάδες που ανήκει συμπεριφορές, την κοινωνική του θέση και τους ισχύοντες κοινωνικούς κανόνες (που προσφέρουν το αίσθημα της ασφάλειας για την ορθότητα των πράξεών του).

Οι κανόνες λοιπόν της λογικής των οικονομικών παραμορφώνονται κατά τη διαδικασία λήψεως οικονομικών αποφάσεων τόσο από συναισθηματικούς και κοινωνικούς παράγοντες, όσο και από γενικεύσεις που επηρεάζονται από αυθαίρετες εκτιμήσεις και τη διαίσθηση.

Ένα εμπόδιο είναι ότι μια δεδομένη ενέργεια μπορεί να προκύψει από περισσότερα από ένα εύλογο κίνητρο , καθώς  πχ. , η πράξη ενός ατόμου που βοηθά έναν άλλο μπορεί να είναι μια έκφραση των αλτρουιστικών αξιών του δρώντος , αλλά θα μπορούσε επίσης να είναι μια στρατηγική επιλογή που αναμένει την επιστροφή της εύνοιας στο μέλλον ή μια υπολογισμένη κίνηση για να αποφύγει κυρώσεις ή να κερδίσει ανταμοιβές από άλλους.

Επομένως, έχοντας  μετά την επικράτηση του homo sociologicus , αρχίζουν και πάλι οι αμφισβητήσεις των κινήτρων και των κοινωνικών επιλογών…

Μας θυμίζει τη μεγάλη ιστορική πορεία από τον Προμηθέα στον σύγχρονο άνθρωπο στην οποία αναδεικνύεται μια τραγική αντίφαση. Κάθε φορά που η διαδικασία απελευθέρωσης της γνώσης δημιουργεί κάτι «καλό» δημιουργεί και κάτι «κακό». Το καλό πάει χέρι-χέρι με το κακό…

Φθάσαμε στο στον ‘homo technologicus’ , τον άνθρωπο της τεχνολογίας που έχει στη διάθεση του την Νέα τεχνολογία προκειμένου να λειτουργήσει αθροιστικά  με δυνατότητες προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Όμως αυτό επιτεύχθηκε ή μήπως η αξιοποίηση των νέων εργαλείων επικεντρώθηκε στην προσωπική και ιδιωτική ανέλιξη…  Η Ν.Τ. συνέβαλε στον εκμηδενισμό των αποστάσεων, στην δημιουργία της τεχνητής παγκόσμιας κοινότητας, όμως τελικά  δεν κατάφερε να επιλύσει τις παγκόσμιες αδικίες , την ανισότητα, τους πολέμους, τη φτώχεια, τους λιμούς και την πείνα στις τρίτες χώρες…

Σήμερα, με τη ραγδαία εξέλιξη της ψηφιακής κοινότητας, με την αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και τη δημιουργία εικονικών κόσμων, μπορούμε να μιλάμε πλέον για τον ‘homo digitalis?  (μια δική μου αυθαίρετη κατηγορία, σύμφωνα με την λογική των προηγούμενων…)

Αυτός ο τύπος ανθρώπου μπορεί να συμβάλει στην κοινωνική συνοχή και στην κοινωνική συμμετοχή; Εσείς τι λέτε; Έχει ενδιαφέρον να ακουστούν και οι δικές σας θέσεις , απόψεις επί του θέματος καθώς  ο διάλογος συμβάλει σε μια εποικοδομητική , διαλεκτική διαδικασία, όπως είναι σήμερα η εκδήλωση στην οποία συμμετέχουμε.

Σε κάθε έναν από τους προαναφερόμενους τύπους , που το επάγγελμα και η λειτουργία του αποτελεί κριτήριο κατηγοριοποίησης, ευλόγως δημιουργούνται ερωτηματικά ως προς την δυνατότητα αξιοποίησης τους επαγγέλματος ως μέσο προσφοράς στον άνθρωπο και στο περιβάλλον…

Με το δεδομένο πως η διαδρομή της ανθρωπότητας ανά τους αιώνες καταδεικνύει πως ο άνθρωπος είναι όμηρος της ίδιας του της φύσης, μιας φύσης που στα χαμηλά της επίπεδα διακατέχεται από αμετροέπεια, υπερβολή, εγωκεντρισμό, φαυλότητα και απώλεια του μέτρου, ενώ όταν λειτουργεί με γνώμονα την ηθική, την παιδεία και τον αλτρουισμό μπορεί να συνεισφέρει  στο κοινωνικό σύνολο και μπορεί να αναδείξει την ανώτερη της φύση, αυτήν που προορίζεται για τη θέωση.

  • Ροταριανές αξίες: αντίδοτο  στον ατομισμόκαι στον εγωκεντρισμό

Ο ηθικός ανθρωπισμός τον οποίον πρεσβεύει η Ροταριανή Φιλοσοφία είναι η πίστη στην ιδέα και αξία του ανθρώπου, είναι η πίστη στον άνθρωπο σαν το κορυφαίο πλάσμα της Θεϊκής δημιουργίας, σαν ελεύθερο ον, που έχει το δικαίωμα να ζήσει, να μορφωθεί και να δημιουργήσει μέσα σε μία συγκροτημένη κοινωνία με βάση τις αρχές της ελευθερίας και του δικαίου, με σεβασμό και αγάπη για τον συνάνθρωπο.

Η υπηρέτηση αυτού του ανθρωπιστικού ιδεώδους, που πρεσβεύει το Διεθνές Ρόταρυ και που  η πραγμάτωσή του δεν είναι εύκολη αλλά δεν είναι και αδύνατη, αποτελεί έναν ευγενή αγώνα αυτοπραγμάτωσης, εξέλιξης και ανθρωπισμού.. και σίγουρα αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους εσάς που με πίστη και συνέπεια υπηρετείται τα ιδεώδη και τις αξίες του  ρόταρυ…

  • Τελικά, το επάγγελμα  και η προσφορά μπορούν να συμβαδίζουν;

Καταρχήν είναι τοις πάσης γνωστό  πως το επάγγελμα προσφέρει στον άνθρωπο μια σειρά σημαντικές ωφέλειες, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Συμβάλει  στη διαβίωση του, στην πνευματική του ανάπτυξη, στην εσωτερική ισορροπία και ικανοποίηση και  στην ανάπτυξη της κοινωνικότητας του ως μια σημαντική μορφή κοινωνικοποίησης του.

Στο επάγγελμα υπάρχει η πεποίθηση ότι πέρα από βιοποριστικούς λόγους, πέρα από την κοινωνική θέση που εξασφαλίζει με το επάγγελμα , κάποιος γενικότερος σκοπός εξυπηρετείται με αυτό.

Με την επαγγελματική του δραστηριότητα το άτομο γίνεται οργανικό μέλος της κοινωνίας και εργάζεται για την ευστάθεια και την πρόοδο της. Από αυτό επέρχεται το συναίσθημα της επαγγελματικής υπερηφάνειας επίγνωση της κοινωνικής σημασίας που έχει η άσκηση του επαγγέλματος, είναι φαινόμενα που επιβεβαιώνουν ότι ο πραγματικός επαγγελματίας είναι ψυχικά εναρμονισμένος με την απασχόληση του έχοντας βαθιά πεποίθηση για την μεγάλη προσφορά του στην κοινωνία.

Όμως η πολυπόθητη ισορροπία και ανάπτυξη της κοινωνικότητας πως οδηγούν στην μετουσίωση της εργασίας σε λειτούργημα;

Ή να το θέσω αλλιώς: πως μπορεί να επέλθει η ισορροπία του ανθρώπινου “εγώ” με το “εμείς” και να γίνει η υπέρβαση του;

  • Οι Άνθρωποι του Αιγαίου, είναι η  απάντηση μέσα από τα δικά μας παραδείγματα…

Η προσφορά βρίσκεται στην καρδιά των Ανθρώπων του Αιγαίου και είναι πλείστα τα παραδείγματα από ανώνυμους ανθρώπους της καθημερινότητας, του μόχθου που επιτελούν το επάγγελμα τους ως  λειτούργημα… ως αντίδωρο στις μάστιγες της απληστίας και στην φαυλότητας, αλλά και επώνυμους συμπολίτες μας που μέσα από την επαγγελματική τους δραστηριότητα, προσφέρουν στην κοινωνία, ξεκινώντας από την δημιουργία θέσεων εργασίας με σεβασμό στα εργασιακά δικαιώματα έως την συνεισφορά τους στην κοινωνία μέσω τη διαδικασία της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης., όπου οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες στις δραστηριότητες τους , συμβάλλοντας μαζί με τους εργαζόμενους στην κοινωνική βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Και είναι πλείστα τα παραδείγματα και ανάμεσα μας σήμερα βρίσκονται πολλοί από αυτούς…

Εγώ θα σταθώ σε τρεις συγκεκριμένους ανθρώπους- τους ήρωες του Αιγαίου που μας απέδειξαν πως το επάγγελμα μπορεί να γίνει φορέας προσφοράς και συνεισφοράς στους συνανθρώπους μας.

  • Να θυμηθούμε όλοι τον διάσημο πλέον φούρναρη από την Κω, Διονύση Αρβανιτάκη, τον 77χρονο αρτοποιό που τιμήθηκε με το Ευρωπαϊκό Βραβείο της Κοινωνίας των Πολιτών 2016 για την συγκινητική βοήθεια που έχει προσφέρει σε χιλιάδες πρόσφυγες που βρέθηκαν στο νησί του, προσφέροντας ψωμί …  Ίσως γιατί ήταν κάποτε μετανάστης στην Αυστραλία, διερωτούνται πολλοί; Ή απλά γιατί είναι Άνθρωπος με υψηλό αξιακό κώδικα;
  • Τον  δικό μας ροδίτη μουσουλμάνο ψαρά, τον  καπετάνιο των φτωχών, τον Τσετίν Καραοσμάν που κάθε χρόνο χαρίζει τόνους ψαριών στην Εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα για να διατεθούν στους φτωχούς συμπολίτες μας…
  • Την   αφοσιωμένη δασκάλα του μοναδικού μαθητή στους Αρκιούς, τη Μαρία-Φαίδρα Τσιαλέρα, και βραβεύτηκε το 2018 από την Ακαδημία Αθηνών. Μια ξεχωριστή περίπτωση εκπαιδευτικού αφού στους Αρκιούς βρέθηκε επειδή το ζήτησε και έχοντας καταφέρει στον 1,5 χρόνο που είναι στο νησί να κάνει γνωστό το σχολείο και το νησί, κυριολεκτικά στα πέρατα του κόσμου παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια που υπάρχουν και να αναβαθμίσει τη λειτουργία του.

Οι δικοί μας Άνθρωποι, οι  ήρωες Αιγαίου…  και σίγουρα υπάρχουν  εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο που μέσα από τη δουλειά τους επιτελούν κοινωνικό έργο.. Που αξιοποιούν το επάγγελμα ως μέσο προσφοράς , τόσο στον εαυτό τους όσο και στους συνανθρώπους τους…

Όσο υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι, με Α κεφαλαίο, δεν έχουμε παρά να ελπίζουμε σε δικαιότερες, δημιουργικότερες και παραγωγικότερες κοινωνίες…

Και όσο ενδυναμώνεται ο διεθνής ροταριανός όμιλος και διαδίδει τις ηθικές ροταριανές του αξίες, τόσο πιο πολύ θωρακίζεται η κοινωνία από τη διάβρωση της κοινωνίας  και την επικράτηση του κακού….

«Ένδον σκάπτε, ένδον η πηγή του αγαθού και αεί αναβλύειν δυναμένη, εάν αεί σκάπτεις…»( Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ),

δηλ. ‘Σκάβε μέσα σου· μέσα σου είναι η πηγή του καλού και θα αναβλύζει πάντα αν πάντα την αναζητείς…’

Σας ευχαριστώ,