Το Αιγαίο αποτελεί ένα σύνθετο και μοναδικό νησιωτικό σύμπλεγμα με πολλαπλές αναπτυξιακές δυνατότητες και προοπτικές ανάδειξης νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών με την ορθή αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων των νησιών και την ανάδειξη ποιοτικών προϊόντων και καινοτόμων υπηρεσιών.
Το ‘επιχειρείν’ στα νησιά του Αιγαίου αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, λόγω των προβλημάτων που απορρέουν από τη νησιωτικότητα. Η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής μέσα από δομές κοινωνικής επιχειρηματικότητας που αναγνωρίζουν την αξία, τις ικανότητες και δεξιότητες κάθε πολίτη, η αναγνώριση και ανάδειξη του ρόλου της κοινωνικής συνεργατικής κι αλληλέγγυας οικονομίας, και η δημιουργία αναγκαίων, αξιοπρεπών, ποιοτικών και βιώσιμων θέσεων εργασίας μέσα από συνεργατικές μορφές οικονομίας αποτελεί μια Πρό(Σ)κληση για το Αιγαιακό σύμπλεγμα, για τους ίδιους τους νησιώτες.
Αυτό που απαιτείται στο Αιγαίο είναι μια νέα αναπτυξιακή πρόταση ως προς το Παραγωγικό Μοντέλο Διακυβέρνησης που θα πρέπει να ακολουθηθεί. Πέραν από τη λειτουργία θεσμικών οργάνων όπως είναι οι αιρετές περιφέρειες, οι δήμοι, τα επιμελητήρια, κ.α , θα πρέπει να μπουν δυναμικά στο παιχνίδι και φορείς που προέρχονται από την Κοινωνία των Πολιτών (ΚτΠ) και μπορούν να προσφέρουν στην αναπτυξιακή προοπτική του τόπου. Ήδη στα νησιά μας έχουν αναπτυχθεί διάφορα συνεργατικά σχήματα που κινούνται στο πεδίο της ΚτΠ με πολύ σημαντική και σε πολλές περιπτώσεις, καινοτόμα δραστηριότητα, που μπορούν με κατάλληλες συνεργασίες να μεγαλουργήσουν.
Δείτε εδώ την παρουσίαση μου στο συνέδριο: Νησιωτικότητα και γαλάζια οικονομία
Τα νησιά του Αιγαίου χρειάζονται όραμα και προτάσεις στοχευμένες για την ανάπτυξη ενός νέου επιχειρείν με άξονα την κοινωνική οικονομία, σε μία περίοδο όπου τα νησιά μας πλήττονται από την ύφεση και την ανεργία και οι τοπικές κοινωνίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ως προς την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων και υπηρεσιών τους . Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (2016), η ανεργία στο Αιγαίο είχε μια αύξηση της τάξης του 6% καθώς από το 13,4% το 2015 εκτοξεύτηκε στο 19,6% (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ).
Το ζητούμενο είναι ένα νέο διευρυμένο Αναπτυξιακό Μοντέλο, στο πλαίσιο μιας αποτελεσματικής Περιφερειακής Νησιωτικής Διακυβέρνησης, που θα βασίζεται σε μια εξισορρόπηση των παραγωγικών τομέων με το πάντρεμα του πρωτογενούς τομέα, της μεταποίησης, με τον πολιτισμό, το περιβάλλον και τον τουρισμό και όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα έχουν ένα συγκεκριμένο ρόλο να επιτελέσουν, με ξεκάθαρους τους κανόνες του παιχνιδιού από την αρχή που θα συνάδουν με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
Στο πλαίσιο αυτών των προβληματισμών κινήθηκε η εισήγηση μου στο συνέδριο που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Πειραιώς στις 26-27 Μαΐου 2017 με τίτλο « Νησιωτικότητα και Γαλάζια Οικονομία». Η ανάπτυξη μιας καινοτόμας πρότασης πάνω στο κοινωνικό επιχειρείν, που φέρει το δικό της όραμα και τη δική της σφραγίδα με την ονομασία Aegean Aroma, ‘SOCIO-ECONOMIC ACTING IN THE AEGEAN’, ΕΝΑ ΝΕΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΜΕ ΑΞΟΝΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ προς όφελος του τόπου δίχως να πλήττει την υπάρχουσα- παραδοσιακού τύπου-ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα, αλλά θα συνεργάζεται μαζί της σε νέα δεδομένα αποτελεί μια νέα πρόταση για τα νησιά του Αρχιπελάγους.
Βασικοί άξονες ανάπτυξης είναι το αξιακό πλαίσιο της Κοινωνίας Των Πολιτών, το Ανθρώπινο Κεφάλαιο των νησιωτικών κοινωνιών, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του κάθε τόπου, η δημιουργία Αιγιακής Ταυτότητας ( Aegean quality) και ένα νέο ‘διοικείν’ με όρους και προϋποθέσεις που θα ενθαρρύνουν το νησιώτη να ‘κοινωνικο-επιχειρήσει’. Στόχος μας θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη ενός παραγωγικού Μοντέλου προσαρμοσμένο στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιωτικών κοινωνιών βασισμένο στο τρίπτυχο «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ -ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ», μέσα από εργαλεία και θέσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις τοπικές κοινωνίες στο πλαίσιο καινοτόμων προτάσεων και νέων συνεργατικών σχημάτων για την ανάπτυξη ενός ‘Νέου Κοινωνικού Επιχειρείν’.
Στο Αιγαίο ήδη δραστηριοποιούνται 50 ΚΟΙΝ.ΣΕΠ στο Ν.Αιγαίο και μια 1 ΚΟΙΣΠΕ και 22 στο Β.Αιγαίο και 1 ΚΟΙΣΠΕ με ένα ευρύ φάσμα παραγωγικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων . Όμως αυτό που απαιτείται επιτακτικά είναι:
-
- Πολιτική βούληση για την ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας στα νησιά του Ν.Αιγαίου
- Στρατηγικός σχεδιασμός σε περιφερειακό επίπεδο και απελευθέρωση των δεσμευμένων πόρων του ΠΕΠ Ν.Αιγαίου (ΕΣΠΑ 2014-2020 )
- Δημιουργία υποστηρικτικών μηχανισμών και εργαλείων για τη στήριξη του ‘κοινωνικού επιχειρείν’
Η ανάδειξη ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου με επίκεντρο την κοινωνική οικονομία στην παραγωγική διαδικασία των νησιών του Αιγαίου για μια δυναμική και ισχυρή ταυτότητα που θα κινείται στη λογική του ‘Act Global… Speak Local …and Work Social’, με πολλαπλές προοπτικές και δυνατότητες για την ενδυνάμωση της ταυτότητας τους και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσα από καινοτόμες δράσεις, αποτελεί μια αδήριτη ανάγκη στην Ελλάδα της κρίσης.
«Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου» …έλεγε ο ποιητής, επίμονη έγνοια ο τόπος μου και προκοπή του θα προσθέταμε εμείς, οι ενεργοί πολίτες του Αιγαίου.
Ελευθερία Π Φτακλάκη
Περιφερειακός Σύμβουλος Ν.Αιγαίου -τ. αντιπεριφερειάρχης
Πρόεδρος ΚΟΙΝΣΕΠ « Άρωμα Αιγαίου»